2.1 Ruimtelijke kwaliteitszorg

De gemeente Zutphen wil haar bestaande identiteit behouden en versterken, maar zich tegelijkertijd verder ontwikkelen als een moderne stad, waarin historie en dynamiek hand in hand gaan. De gemeente heeft, om invulling te geven aan deze ambitie, verschillende ruimtelijke beleidsinstrumenten tot haar beschikking zoals ruimtelijke ordening, stedenbouw, monumentenzorg en welstand. Dit hoofdstuk geeft inzicht in de wijze waarop de gemeente het beleidsinstrument welstand inzet en welke intenties de gemeente heeft ten aanzien van de afstemming en integratie van welstand en andere beleidstaken.

Een integraal ruimtelijk beleid vraagt om een goede afstemming tussen de verschillende beleidsinstrumenten. Door verschillende commissies waar nodig samen te voegen en diverse overlegvormen in te bouwen kan een constructieve samenwerking tussen de verschillende disciplines worden bereikt en ontstaat een kwaliteitsborging bij veranderingen in het stadsbeeld.

Welstand en architectuur

De gemeente Zutphen heeft in 1999 de architectuurnota 'Een Beeld van een Stad'vastgesteld. Ambities en uitgangspunten op het gebied van het architectuurbeleid worden hierin verwoord. Per hoofdstuk worden specifieke beleidsuitgangspunten gegeven voor de historische binnenstad, inbreidingslocaties, Leesten en de overige bestaande stadsdelen. Ook wordt ingezet op een goede organisatie van het proces en het vergroten van draagvlak voor architectuur in het algemeen.

Daarnaast worden architectonische ambities per project geformuleerd in beeldkwaliteitplannen en vergelijkbare beleidsstukken. De architectuurbeleidsstukken vormen een toetsingskader voor de welstandscommissie.

Welstand en monumentenzorg

Zutphen bezit een groot aantal vanuit rijkswege beschermde en gemeentelijke monumenten, alsook een beschermd stadsgezicht. In 1998 is een beleidsnota monumentenzorg opgesteld met als titel 'Zutphen tussen toekomst en verleden'.

In Zutphen adviseert een monumentencommissie die meerdere malen per jaar samen met de welstandscommissie vergadert over grotere plannen die voor de binnenstad worden ontwikkeld.

Alle wijzigingen aan monumenten en bouwplannen binnen de beschermde gezichten worden in een vooroverleg bekeken door de rayonarchitect van de welstandscommissie en een ambtenaar monumentenzorg (die de plannen voorlegt aan de monumentencommissie). Kleine bouwplannen kunnen in dit overleg worden voorzien van een integraal welstands/monumentenadvies. Voor grotere plannen wordt een welstandsadvies meegegeven aan de ambtenaar monumentenzorg die deze zal verwoorden tijdens de behandeling van het plan in de monumentencommissie. Op deze wijze wordt vormgegeven aan een integrale welstands- en monumentenadvisering.

Welstand en stedenbouw

Stedenbouwkundige visies en uitgangspunten vormen voor de welstandscommissie een belangrijk beoordelingskader. Voordat een bouwplan bij de welstandscommissie komt, zal duidelijkheid moeten bestaan over de stedenbouwkundige randvoorwaarden.

Stedenbouwkundige plannen en richtlijnen, zoals beeldkwaliteitplannen en bestemmingsplannen, worden in een vroeg stadium met de welstandscommissie besproken. Naast de contra-expertise, die hierbij door de commissie kan worden geboden, voorkomt men hiermee een eventueel verschil van opvattingen in een later stadium.

Welstand en beeldende kunst

Voor sommige beeldende kunstwerken is een bouwvergunning nodig. Deze kunstwerken worden door een kunstcommissie geselecteerd. De gemeente Zutphen heeft daarom besloten voor beeldende kunstwerken geen welstandsadviezen te vragen.

Welstand en de inrichting van de openbare ruimte

Het stadsbeeld van Zutphen wordt mede bepaald door de inrichting van de openbare ruimte. Hierover hoeft formeel geen welstandsadvies te worden gevraagd. Omdat de relatie tussen bebouwing en de inrichting van de openbare ruimte cruciaal kan zijn, wordt voor sommige inrichtingsplannen toch advies aan de welstandscommissie gevraagd. Het betreft dan inrichtingplannen die sterk bepalend zijn voor het totale stadsbeeld en landschapsbeeld. Zo nodig kan aan de welstandscommissie aanvullende deskundigheid worden toegevoegd, bijvoorbeeld in de vorm van een landschapsarchitect.