Bestaande situatie
De licht gebogen, smalle Hoofdstraat vormt met haar winkels, café's en andere voorzieningen het commerciële centrum van Terborg. Aaneengesloten, individuele bebouwing aan weerszijden is kenmerkend voor deze straat. Alle panden zijn direct aan de straat gesitueerd, zonder voortuinen. De bebouwing verspringt licht ten opzichte van elkaar en wordt af en toe onderbroken door smalle steegjes. Een opvallend element vormt de Sint Georgiuskerk die, iets terugliggend, geheel in het straatbeeld is opgenomen. Nog jonge bomen verlevendigen het vrij stenige beeld van deze straat.
De koppen van de Hoofdstraat vormen belangrijke (historische) plekken binnen de structuur. Aan de westzijde staat een aantal prominente gebouwen. Het betreft de Nederlands Hervormde kerk met zijn pastorie aan de overzijde van de straat, de ernaast gelegen herenhuizen en het woon- en pakhuis van Deurvorst. Aan de oostzijde ligt het St. Jorisplein. Rondom het plein is een aantal monumentale gebouwen gesitueerd, zoals Herberg De Roode Leeuw, het postkantoor en enkele herenhuizen.
Kenmerken bebouwingsbeeld
De aaneengesloten bebouwing van de Hoofdstraat kent een individueel karakter. Het aantrekkelijke beeld wordt mede bepaald door de historische gevels en de variatie in hoogte en dakvorm van de panden. Twee verdiepingen met kap komen het meeste voor. Het merendeel van de gevels is opgetrokken uit aardkleurige bakstenen; lichtere kleuren en wit gepleisterde muren komen echter ook voor. Donkere gebakken pannen of leien bedekken de licht overstekende daken. Dakranden en kozijnen zijn over het algemeen licht gekleurd. De detaillering bestaat voornamelijk uit speklagen, dichte segmentbogen en versieringen in de toppen van de gevels.
Plinten zijn nog te zien bij de enkele panden die hun oorspronkelijke gevels behouden hebben. Veel panden zijn ten behoeve van het onderbrengen van een winkelfunctie (of andere commerciële functie) veranderd en verbouwd. De gesloten ingetogen gevels hebben plaats gemaakt voor meer open winkelpuien, reclames en luifels. In de oorspronkelijke delen van de panden overheersen de verticale gevelopeningen, maar de veranderde delen zijn over het algemeen duidelijk horizontaal gericht.
De bebouwing op de koppen van de Hoofdstraat vormen de prominente beëindigingen van het historische stadsgebied. De gebouwen aan de westzijde bezitten deels een individueel karakter en bestaan voornamelijk uit twee hoge verdiepingen met wel of niet afgeplatte schilddaken met dakkapellen of dakramen.
Karakteristiek voor de ontstaansperiode van begin twintigste eeuw zijn onder andere de verticale gevelopeningen en rijke details. Er komen onder andere versierde dakramen, daklijsten, kroonlijsten, dakoverstekken, dichte segmentbogen, opgetrokken topgevels, versiert metselwerk, speklagen en plinten voor.
Naast Herberg De Roode Leeuw zijn de gebouwen aan het oostelijke plein minder gedetailleerd, maar wel met duidelijke witte daklijsten, witte raambogen en plinten. De hoogte varieert van één tot drie verdiepingen met verschillende kapvormen. Alle panden zijn opgetrokken uit aardekleurige bakstenen en bedekt met donkere gebakken pannen.
Aan de Walstraat werd het beeld bepaald door de achterkanten van de bebouwing aan de Hoofdstraat. Door nieuwbouw is/wordt dit aanzicht verbeterd. Uitbouwen, blinde muren en veel verharding in het openbare gebied geven het historische stadsgebied van deze zijde een rommelig aanzien. Ook vanaf het Gravenpad zijn de achterkanten van deze bebouwing zichtbaar. Het groen op de percelen en in de omgeving verzacht deze rand enigszins.
Veranderingsproces
De twee koppen van de Hoofdsstraat worden in de toekomst verbeterd. De enigszins verwaarloosde panden aan de westzijde worden hersteld en de overheersing van het verkeer bij het Sint Jorisplein wordt onder de loep genomen. Ook de Walstraat en het Gravenpad zullen een opwaardering krijgen.
