Bestaande situatie
De woonerven van Ulft, uit de periode 1970-1990 bevinden zich alle in het zuidelijke deel van Ulft ter weerszijden van de hoofdstructuurlijn de Debbeshoek. Enkele delen zijn van jonger datum, zoals bij Riezengraaf (deelgebied 10e) in de omgeving van de Pol en de Maasstraat. Op slechts enkele plekken zijn ze aangesloten op de wegen van het dorp. De woongebieden zijn naar binnen gerichte eilanden, geaccentueerd door achtertuinen en groenstroken aan de rand. Elk woonerf is opgebouwd uit een min of meer rechthoekige hoofdontsluitingsweg waarop hofjes met een geknikt stratenpatroon en korte doodlopende straten aangesloten zijn. Er komen kleine sprongen in de rooilijn voor. Kenmerkend is de beslotenheid van het ruimtelijk beeld, zowel op de hoofdroutes als in de woonhofjes. De bebouwing is grotendeels gericht op de hoofdwegen, alhoewel een deel van de voorgevels het karakter van achtergevels hebben door onder meer de situering van de schuren aan de voorzijde van de woning.
Het totaalbeeld is wel meer geordend dan meestal bij woonerven het geval is. Dit komt ook voort uit de situering van de woningen, in rijtjes en meest naar de straat gericht. Door de ondiepe voortuinen is de massawerking van de gevels nadrukkelijker, waardoor het geordende beeld versterkt wordt. Het groen bestaat uit heestervakken en bomen, gecompleteerd door het groen van de tuinen. De erfafscheidingen zijn meest laag en divers van karakter.
Kenmerken van het bebouwingsbeeld
Vrijwel alle woningen bestaan uit twee bouwlagen met een zadeldak. Waar daken zijn doorgezet over de aanbouwen kan de goothoogte van een pand verspringen. In veel gevallen zijn bergingen tegen de voorgevel aangebouwd, soms staan ze los in een rij voor de woningen opgesteld. Deze woningen hebben mede daardoor een gesloten karakter aan de straatzijde. Gevelopeningen kunnen een horizontaal of verticaal karakter hebben. Doorgaans is er een subtiel gebruik van details gemaakt. Uitbouwen voor schuren en het spelen met raamvlakken en platen ertussen zorgen voor verlevendiging van de woningen. De gevels zijn opgetrokken uit rode bakstenen, de daken hebben een donkere kleur. De variatie van de woningen zit in de diversiteit van het kleurgebruik van kozijnen en ander houtwerk.
a. Ten westen van de Hofstraat
Bij deze woningen zakt het dak boven de uitgebouwde voordeuren tot halverwege de bovenverdieping. Details beperken zich hier tot smalle betonnen balken boven de raamopeningen en schoorstenen op de nok. De kleuren in dit woongebied geven wel een vrij uniform beeld: kozijnen zijn crèmekleurig met donkergroene voordeuren, open raamdelen en regenpijpen. Aan de rand bevinden zich vrijstaande individuele woningen.
Een afwijkende plek is de Valkenhof. Hier bestaan de woonblokken uit twee verdiepingen en een plat dak. Opvallend zijn de hoge muren die de voortuinen afschermen en de lavendelblauw geschilderde houten geveldelen. Ook zijn er golfplaten op de muren aangebracht en zijn de voordeuren uitgevoerd in aluminium en glas. De resterende muurdelen zijn opgebouwd uit rode bakstenen. De gevelopeningen zijn horizontaal. Door de combinatie van deze architectuur en de stedenbouwkundige opzet waarbij de woonblokken grote ruimtes omsluiten die bijna geheel bestraat zijn en voorzien van zeer veel parkeerruimte, doet deze buurt wat onvriendelijk aan.
Inmiddels zijn er plannen om tot een ingrijpende herstructurering van deze wijk te komen. In een beeldkwaliteitkader zijn richtinggevende uitgangspunten en randvoorwaarden geformuleerd voor nieuwe planontwikkeling. Zie het Beeldkwaliteitkader Vogelbuurt-Biezenakker, deelgebied Vogelbuurt d.d. 27-05-2010
b. Tussen Hofstraat en Debbeshoek
In de buurt tussen de Hofstraat en Debbeshoek komen ook geschakelde twee-onder-een-kap woningen voor. De situering van de daken is zeer divers: soms gaan bij deze panden de ramen verder door, waardoor er hoeken uit de daken zijn, soms hebben de uitbouwen nog aparte daken, soms zijn ze plat. Carports en aanbouwen bevinden zich terugliggend aan de zijgevel.
c. Tussen Oude IJsselweg en Debbeshoek
Hier staan veel twee-onder-een-kap woningen, die zich van de vorige buurten onderscheiden door hun verscheidenheid. Ze zijn weliswaar opgebouwd uit twee verdiepingen met zadeldaken, maar verder is de variatie groot. De voordeuren zijn in de voor- of zijgevel gesitueerd. Er zijn veel erkers, carports, garages, en dakkapellen die onderling van elkaar verschillen. Door de grote diversiteit krijgen de woningen een individuele uitstraling.
d. Buurt van Grote Beer en Dierenriem
Hier is de diversiteit in woningtypen groot. Rijtjeswoningen, twee-onder-een-kap en vrijstaande woningen zijn alle in de buurt van Grote Beer en Dierenriem te vinden.
e. Riezengraaf (nabij De Pol)
De locatie Riezengraaf ligt aan de westkant van Ulft. De begrenzing wordt gevormd door de Maasstraat, De Pol en de beek Riezengraaf. Het woongebied, ontwikkeld in 2004-2006, ligt op de plaats van een voormalige bedrijventerrein. Bij het ontwerp van het woongebied is aansluiting gezocht bij het ruimtelijke karakter van de aangrenzende woonbuurt De Pol. Dit houdt onder andere in: kleinschaligheid, diversiteit in woningtypen en kavelgrootte, verblijfskwaliteit en een informele sfeer van de openbare ruimte en routes.
Veranderingsproces
De meeste buurten functioneren goed. Plaatselijk zijn beperkte aanpassingen van wooncomplexen nodig gebleken. Verstoringen van het bebouwingsbeeld doen zich vooral voor bij hoekwoningen en achtertuinen die naar de openbare ruimte gericht zijn. Waar afschermend groen ontbreekt, komen vaak schuttingen als erfafscheiding in het zicht.
