Bestaande situatie
De woonwijken zijn naar binnengericht en de opbouw is grillig van karakter. Een patroon van slingerende hoofdwegen als de Leeuwerikstraat, de Lijsterstraat en de Vloglanden ontsluiten de gebieden. Vanaf het patroon van hoofdwegen ontsluiten lusvormige wegen en korte doodlopende straatje de woonbuurten. De buurten zijn opzichzelfstaand ontworpen en zijn van elkaar gescheiden door openbare groenzones. In deze onbebouwde zones zijn langzaam verkeersroutes opgenomen die de buurten met elkaar verbinden. Dit komt overigens in het noordelijke deel van Den Es in mindere mate voor.
Binnen de woonbuurten is in grote lijn gekozen voor een type woning. Korte rijtjes komen het meeste voor, maar ook halfvrijstaande en vrijstaande woningen zijn te vinden aan bijvoorbeeld de Eksterhof, de Gasthuisweg en in woonwijk Den Es. Er is sprake van een grote afwisseling in plaatsing en oriëntatie van de woningen. Kleine sprongen in de rooilijnen, sterk wisselende kapvormen en nokhoogten dragen in hoge mate bij aan de ruimtelijke variatie en de kleinschalige informele sfeer.
Kenmerken van het bebouwingsbeeld
4a De Brie
De woningen staan afwisselend met de voor- en achterzijden naar de straat gekeerd. Vrijwel alle woningen bestaan uit één of twee lagen met een zadeldak. Goothoogten kunnen per pand wisselen, bijvoorbeeld waar daken zijn doorgezet over de aanbouwen. Straatwanden zijn gesloten of half open. In veel gevallen zijn bergingen tegen de voorgevel aangebouwd soms staan ze los in een rij voor de woningen opgeteld. De architectuur van de woningen is ingetogen. Het kleur- en materiaalgebruik sluit aan bij de jaren '70: ambachtelijke materialen; bruin hout, rode baksteen en donkere pannen. Felle, contrasterende kleuren worden zelden gebruikt.
4b/ 4c woonwijk den Es(noordelijk deel) + Gasthuis
Het noordelijke deel van Den Es is van een iets jongere datum dan De Brie en kent een meer formele opzet. De woningen staan meer naar de weg gekeerd waaraan ze gelegen zijn. Binnen deze wijk is sprake van een grote variatie in architectuur, kleur- en materiaalgebruik. Naast de rode baksteen en de donkere pannen is er ook gebruik gemaakt van meer lichte kleuren.
Veranderingsprocessen
De meeste buurten uit deze periode functioneren in grote lijnen goed en hebben hun hoofdopzet behouden. Verstoringen van het bebouwingsbeeld doen zich vooral voor bij achtertuinen die naar de straat gekeerd zijn en bij hoekwoningen. Waar afschermend openbaar groen ontbreekt of aan bewoners is overgedragen, komen achtererven ingevuld met schuttingen, schuurtjes, carports en garages in zicht. Deze ingrepen staan vaak op gespannen voet met de visuele kwaliteit van het publiek domein.
