Kenmerken bijzonder buitengebied

Onder het gebiedstype bijzonder buitengebied vallen de historische en nieuwe landgoederen en buitenplaatsen en landschappelijk en/of cultuurhistorisch waardevolle gebieden. Een gebied dat formeel als landschappelijk waardevol is aangemerkt is de Bakerwaard, een ingepolderd uiterwaard rondom de kern Bronkhorst. Het gebied heeft een zeer open karakter, waarbij sprake is van grote zichtlengten. Het bebouwingspatroon is uiterst dun, de aanwezige bebouwing vertoont een grote mate van spreiding. De bebouwingsclusters zijn compact opgebouwd en bezetten ieder een eigen terp. De bebouwing is veelal agrarisch van oorsprong. Een aantal boerderijen is aangewezen als Rijksmonument.

Cultuurhistorisch waardevolle gebieden liggen vooral rondom de kernen Hummelo en Hoog- en Laag-Keppel. Deze gebieden, die in verschillende landschapstypen zijn gelegen, zijn vanwege de vele historische routes en monumentale bebouwing, van groot cultuurhistorisch belang voor de gemeente en de regio.

De historische landgoederen liggen in die delen van het oorspronkelijke enken en kampenlandschap, die in de afgelopen eeuwen onderdeel werd van heerlijk en adellijk bezit. Veelal zijn de landhuizen gelegen in de beekdalen die de landgoederen doorsnijden. Het sterk gevarieerde landschapsbeeld (landbouwgronden en bos wisselen elkaar op korte afstand af) wordt gekenmerkt door vrijstaande solitairen en monumentale boomgroepen in landbouwpercelen. Op de meeste landgoederen bevinden zich een buitenplaats en meerdere tot het goed behorende boerderijen. De bebouwing is in geringe dichtheid aanwezig en is sterk gespreid. Plaatselijk komen ensembles voor van landhuizen, bijgebouwen en tuinen, die via monumentale lanenstelsels, waterpartijen en of zichtassen zijn verankerd in de landschappelijke context. Pachtboerderijen zijn door luikenbeschildering, dakpanpatronen en of naamborden, verbonden aan het desbetreffende landgoed en zijn vaak in hun oorspronkelijke vorm behouden.

Nieuwe landgoederen zijn vooral rondom de kern Zelhem te vinden. De meeste ontwikkelingen vinden plaats op voormalige agrarische bouwpercelen. Nieuwe landgoederen worden beschouwd als een, op het verleden geïnspireerde, nieuwe manier om het landschap te bewonen en te onderhouden. Zoals ook in het verleden het geval was, zullen de landhuizen van nu de kenmerken dragen van deze tijd.

Kenmerken bijzonder buitengebied