Functieverandering agrarische bebouwing

Dit thema is van toepassing:

• Bij verbouw of nieuwbouw op een voormalig agrarisch bouwperceel, dat een andere functie krijgt.

Het betreft hier bestaande erven. Daarom blijven tevens thema 1 “traditionele erven” of thema 2 “overige erven” van toepassing.

 

differentiatie welstandsniveaus

Bij functieveranderingen moet extra aandacht worden besteed aan de ruimtelijke kwaliteit. Daarom is hierbij welstandsniveau 1 van toepassing.

De zorg voor ruimtelijke kwaliteit kan worden gezien als een verantwoordelijkheid van gemeente en burgers samen. De gemeente zal haar aandacht bij de uitvoering van haar welstandsbeleid in eerste instantie richten op gebieden, structuren en onderwerpen die bepalend zijn voor de kwaliteit en de karakteristiek van de gemeente. Zo zal de gemeente veel aandacht besteden aan historische dorpsgebieden, wat resulteert in een zwaardere welstandstoets voor deze gebieden. Aan andere gebieden zal de gemeente minder aandacht besteden, wat zich vertaalt in een soepele welstandstoets.

Elk gebied krijgt een 'welstandsniveau' toebedeeld. Dit geeft aan in welke mate de gemeente welstand inzet in een bepaald gebied. Ook kan een welstandsniveau gelden voor een bepaalde groep van bouwwerken of een ruimtelijke structuur. Een ontwikkelingsgebied kan als men dat wenst tijdelijk een ander welstandsniveau krijgen toebedeeld. Het welstandsbeleid kent vier welstandsniveaus:

• welstandsniveau 1 zwaar (N1)
• welstandsniveau 2 regulier (N2)
• welstandsniveau 3 soepel (N3)
• welstandsniveau 4 welstandsvrij (N4)

In dit hoofdstuk worden de verschillende welstandsniveaus afzonderlijk beschreven. Op de welstandsniveaukaart zijn de niveaus inzichtelijk gemaakt.

Welstandsniveau 1 zwaar

Dit welstandsniveau wordt door de gemeente toegekend aan structuren, gebieden en objecten, die van grote betekenis zijn voor het totaalbeeld van de kern en het landschap. Ook gebieden met bijzondere cultuurhistorische, architectonische, landschappelijke of stedenbouwkundige karakteristieken kunnen niveau 1 krijgen. Dit welstandsniveau kan verder worden toegekend aan ontwikkelingsgebieden en reconstructiegebieden; daar waar nieuwe kwaliteit moet ontstaan.

In de gemeente Oude IJsselstreek vallen de volgende gebieden onder welstandsniveau 1:

• historische stads- en dorpsgebieden,
• historische bebouwingslinten,
• parken en waardevolle groengebieden,
• landgoederen en buitenplaatsen,
• gemeentelijke en rijksmonumenten en de directe omgeving,
• traditionele erven in het buitengebied,
• ontwikkelingsgebieden.

Beleid

Het welstandsbeleid is gericht op het handhaven, herstellen en versterken van gewaardeerde of gewenste ruimtelijke karakteristieken en op de samenhang binnen het gebied of object. In beheersituaties gebeurt dit vooral via regels en toetsing, terwijl in ontwikkelingssituaties het accent ligt op het stimuleren van kwaliteit. Voor alle plannen wordt advies gevraagd aan de commissie ruimtelijke kwaliteit. Daarbij wordt zorgvuldig gekeken naar de inpassing in de omgeving, het bouwplan op zichzelf en de detaillering en materialisering ervan.

Zichtbaarheid vanuit het openbaar gebied

Waar volgens deze nota welstandsniveau 1 van toepassing is geldt dit uitsluitend voor bouwwerken, die zichtbaar zijn vanaf het openbaar gebied. Waar dit niet het geval is geldt welstandsniveau 2. Alleen bij monumenten geldt altijd welstandsniveau 1.

Toetsing

Zware toetsing houdt in dat in principe advies wordt gevraagd aan de commissie ruimtelijke kwaliteit, mits het grootschalige of complexe ruimtelijke ontwikkelingen betreft, of wanneer de rayonarchitect twijfelt over de toepassing van de criteria. Wanneer een plan eerder in de commissie ruimtelijke kwaliteit is behandeld kan de rayonarchitect het plan gewoon onder mandaat afdoen, tenzij sprake is van nieuwe elementen, waarover de mening van de commissie ruimtelijke kwaliteit niet als bekend kan worden verondersteld.

Welstandsniveau 2 regulier

Hieronder vallen gebieden, die vanuit het perspectief van de gehele gemeente geen zware toetsing nodig hebben, maar waar wel aanleiding is om alert te blijven op de ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit. In de gemeente Oude IJsselstreek vallen de volgende gebieden en structuren onder niveau 2:

• Kleine kernen en buurtschappen m.u.v. de historische dorpskernen en bebouwingslinten,
• Het gehele buitengebied m.u.v. categorieën bebouwing genoemd onder welstandsniveau 1.

Beleid

De welstandsbeoordeling richt zich op het handhaven of gericht veranderen en verbeteren van de basiskwaliteit van het gebied.

Zichtbaarheid vanuit het openbaar gebied

Waar volgens deze nota welstandsniveau 2 van toepassing is geldt dit uitsluitend voor bouwwerken, die zichtbaar zijn vanuit het openbare gebied. Waar dit niet het geval is geldt welstandsniveau 3.

Toetsing

Over alle regulier vergunningplichtige bouwplannen wordt een welstandsadvies gevraagd. Alleen ingrijpende plannen gaan door naar de commissie ruimtelijke kwaliteit. Minder ingrijpende plannen kunnen onder mandaat afgehandeld worden.

Welstandsniveau 3 soepel

De gemeente kan besluiten in bepaalde gebieden bouwplannen alleen op hoofdlijnen te laten toetsen door de commissie ruimtelijke kwaliteit en de verantwoordelijkheid voor kleinschalige invullingen en detailleringen hoofdzakelijk bij bewoners en eigenaren te leggen. Een stimuleringsbeleid kan dan gevoerd worden om burgers aan te sporen mee te bouwen aan de ruimtelijke kwaliteit van hun woonomgeving. Ook gebieden die beperkte afwijkingen van de bestaande ruimtelijke structuur en ingrepen in de architectuur van de gebouwen zonder al te veel problemen verdragen, kunnen onder niveau 3 vallen. In de gemeente Oude IJsselstreek kunnen dit zijn:

• het merendeel van de woongebieden,
• bedrijventerreinen m.u.v. bedrijven in kleine kernen en buurtschappen, bedrijven in het buitengebied,
• instituten.

Voor ontwikkelingebieden geldt vaak een hoger welstandsniveau.

Beleid

Het welstandsbeleid is gericht op het handhaven van de basiskwaliteit van het gebied. De basiskwaliteiten worden per type gebied benoemd en vertaald in welstandscriteria. Bij de welstandstoets wordt vooral gekeken of het bouwplan zijn omgeving niet verstoort. Streven is dat de rayonarchitect zoveel mogelijk plannen onder mandaat van de commissie ruimtelijke kwaliteit afhandelt.

Welstandsniveau 4 welstandsvrij

In deze gebieden wordt een preventieve welstandsbeoordeling overbodig geacht. Hiervoor kunnen uiteenlopende redenen zijn, zoals een politieke keuze voor minder regels, op zichzelf staande gebieden die geen of nauwelijks invloed hebben op de omgeving of een experiment naar 'wild wonen'. Het kan gaan om bestaande gebieden of nieuw te ontwikkelen gebieden die bijvoorbeeld in het kader van een stedenbouwkundig experiment welstandsvrij worden verklaard.

In de gemeente Oude IJsselstreek vallen vooralsnog geen gebieden onder welstandsniveau 4.