2.2 Traject welstandsadvisering
Hoe komt een welstandsadvies tot stand? Deze paragraaf gaat hier op in. Aangegeven wordt voor welke bouwplannen een welstandsadvies nodig is en welke stappen tijdens de advisering worden doorlopen. Voor meer informatie over het indienen van bouwplannen wordt verwezen naar bijlage 1 van deze welstandnota en kan men terecht bij de afdeling Vergunningen en handhaving in het gemeentehuis.
2.2.1 Aanvragen van een omgevingsvergunning: wel of niet nodig?
Voor een groot aantal kleinere bouwwerken hoeft met de inwerkingtreding van de Wabo geen vergunning meer te worden aangevraagd. Welke bouwwerken vergunningvrij zijn, is aangegeven in het Bor. De gemeente adviseert om voor het uitvoeren van vergunningvrije bouwplannen toch contact op te nemen met de afdeling Vergunningen en Handhaving, zodat advies en inlichtingen kunnen worden gegeven. Dan kan eventueel repressief ingrijpen (achteraf) door de gemeente worden voorkomen. Repressief toezicht – zgn. excessentoezicht - is mogelijk indien een (vergunningvrij) bouwwerk achteraf in ernstige mate in strijd is met redelijke eisen van welstand. Dit kan tot gevolg hebben dat het bouwwerk alsnog moet worden aangepast of in sommige gevallen moet worden afgebroken.
Daarnaast is repressief toezicht mogelijk bij bestaande omgevingsvergunningplichtige bouwwerken, wanneer deze bijvoorbeeld als gevolg van gebrekkig onderhoud dreigen te verloederen. Bij toepassing van excessentoezicht moet de gemeente verwijzen naar speciale hiervoor vastgestelde criteria. Deze zijn opgenomen in hoofdstuk 5.
2.2.2 Toetsing van vergunningplichtige bouwplannen
De Wabo kent een reguliere procedure waarvoor een 8-weken termijn geldt. Hieronder vallen verreweg de meeste bouwplannen. Voor plannen waarbij bijvoorbeeld milieu-aspecten spelen geldt de uitgebreide procedure van 26 weken.
Bij het indienen van een omgevingsvergunningplichtig bouwplan zullen de volgende bescheiden aangeleverd moeten worden ten behoeve van de welstandstoets:
- foto's van de bestaande situatie en de omliggende bebouwing,
- tekeningen van alle gevels van het bouwwerk, inclusief de belendende bebouwing,
- detailtekeningen van gezichtsbepalende delen van het bouwwerk,
- materiaal- en kleurmonsters van de toe te passen bouwmaterialen,
De ambtenaar zorgt voor de benodigde bescheiden: het gemeentelijke welstandsbeleid, bestemmingsplanbepalingen, beeldkwaliteitplannen, reden- gevende beschrijvingen (bij beschermde monumenten en gebieden), relevante stedenbouwkundige visies en (lucht)foto's. Deze wettelijke kaders vormen de randvoorwaarden waarbinnen het bouwplan door de gemeente zal worden getoetst.
De rayonarchitect van het Gelders Genootschap behandelt tijdens het bezoek aan de gemeente in het bijzijn van het burgerlid in het openbaar de ingediende bouwplannen. De rayonarchitect heeft voor de meeste bouwplannen van de Commissie ruimtelijke kwaliteit een mandaat voor advisering gekregen. Alleen grootschalige of complexe plannen, of plannen waarover twijfel bestaat, worden doorgeschoven naar de voltallige commissie.
Ook vooroverleg over kleinere bouwplannen vindt met de rayonarchitect plaats. In dit overleg wordt gesproken over ontwerpuitgangspunten zoals die uit het ruimtelijke beleid van de gemeente voortvloeien. Op basis van schetsplannen kan worden bepaald of een bouwplan past binnen deze uitgangspunten. Er is bij vooroverleg nog geen sprake van een officiële aanvraag. Het leidt dan ook niet tot gemeentelijke beslissingen waaraan een rechtsgevolg is verbonden. Dat ontstaat pas als de initiatiefnemer formeel de bouwvergunning aanvraagt.
Om de drie weken behandelt de commissie ruimtelijke kwaliteit de plannen die door de rayonarchitect zijn doorgeschoven. De commissievergadering is openbaar en vindt plaats in Doetinchem. In het geval van bijzondere of grootschalige ruimtelijke ontwikkelingen wordt de vergadering - of een gedeelte daarvan - in Oude IJsselstreek gehouden. Zowel bij de behandeling door de rayonarchitect als tijdens de commissievergadering krijgen opdrachtgevers en/of ontwerpers de gelegenheid om hun bouwplan toe te lichten. Ook derden belanghebbenden hebben de mogelijkheid om iets over een plan te zeggen.
2.2.3 Het welstandsadvies
De Commissie ruimtelijke kwaliteit brengt advies uit aan B&W over de vraag of een bouwwerk voldoet aan redelijke eisen van welstand. Dit wordt beoordeeld aan de hand van de criteria in de welstandsnota. Een welstandsadvies kan de volgende uitkomsten hebben:
- Akkoord: het plan voldoet aan de welstandscriteria. Desgewenst motiveert de commissie haar advies schriftelijk.
- Akkoord mits: de commissie adviseert het plan te laten aanpassen omdat het op een aantal punten (nog) niet voldoet aan de criteria.
- Niet akkoord: de commissie brengt een negatief advies uit omdat het plan niet voldoet aan de welstandscriteria. Bij een negatief advies gaat het meestal om ingrijpende wijzigingen. De commissie motiveert haar negatieve advies en verwijst daarbij naar de van toepassing zijnde welstandscriteria.
- Aanhouden: de Commissie ruimtelijke kwaliteit kan het advies aanhouden wanneer meer informatie of een toelichting van de ontwerper noodzakelijk is.