2.6 Welstandsbeoordeling monumenten en beschermde stads- en dorpsgezichten
Voor bouwplannen op, aan of nabij monumenten vormt de redengevende beschrijving van het monument het welstandscriterium. Monumenten vormen niet zelden een uitzondering in hun omgeving. Ze hebben vaak specifieke vorm- en stijlkenmerken, die afwijken van de gebiedskarakteristiek.
Voor monumenten en van Rijkswege beschermde stads- en dorpsgezichten geldt bovendien dat alle bouwvergunningsvrije bouwwerken zoals genoemd in de AMvB licht-bouwvergunningplichtig zijn. Dat houdt in dat kleine bouwplannen die normaal gesproken bouwvergunningsvrij zijn, toch getoetst worden aan redelijke eisen van welstand.